Niet de vlinder maar de rups van de helmkruidvlinder steelt de show

Zaterdag 08 April 2023
  • De helmkruidvlinder is een vrij zeldzame nachtvlinder (Rechten: RTV Drenthe)

De insectenwereld stikt van de wonderlijke verschijningen. Boswachter Pauline Arends, kenner en liefhebber, neemt enkele exemplaren onder de loep.

De helmkruidvlinder is een vrij zeldzame nachtvlinder die op de Rode Lijst staat als bedreigd. De vlinder komt vooral voor op de zandgronden in het midden van het land maar ook in onze provincie komt de vlinder voor, onder andere in de achtertuin van Arends.

Nachtvlinder

"Dit is het knopig helmkruid, de plant staat in mijn kruidentuin", wijst Arends. "Ik heb de plant bewust laten staan want het is de voedselplant voor de rups van de helmkruidvlinder. De nachtvlinder is een beetje bruin van kleur, niet echt dat je denkt: wat een mooie vlinder. De rupsen daarentegen zijn prachtig, bont gekleurd met wit en zwarte en gele vlekken."

Helmkruid

Het knopig helmkruid is een vrij hoge plant met gladde stengels uit de helmkruidfamilie. De plant komt voor op vochtige en voedselrijke plaatsen waaronder bosranden en bermen en bloeit van juni tot september. De helmkruidvlinder vliegt tussen half mei en half juli. De rupsen zijn er tussen half juni en september waarna ze zich verpoppen en als pop de winter doorkomen. Ze zitten dan in een stevige cocon in de grond.

Gevecht

Op een stoel met een kopje thee heeft Arends goed bekeken hoe de rupsen zich gedragen. "Na verloop van tijd was de plant helemaal kaal gegeten. De rupsen wilden naar de lekkerste stukjes en moesten elkaar dan passeren, met 55 rupsjes was het namelijk behoorlijk druk. Je denkt dat ze wel langs elkaar heen gaan, maar nee hoor. Er werd een heus gevecht gehouden. Ze begonnen flink naar elkaar te zwaaien. Het was een titanenstrijd."

(de tekst gaat verder onder de video)

Waardplant

"De rupsen begonnen met de bloemknopjes en de bloemen, dat was het lekkerste", vertelt Arends. "Daarna gingen ze over op de bladeren. Voor deze vlinder is dit dé waardplant dus de rupsen moeten het alleen hebben van het helmkruid. De rupsen zijn groot geworden en eind juni zijn ze vertrokken. Ik weet niet waar ze zijn maar ik denk dat ze ergens in de grond aan het verpoppen zijn."

Opnieuw

Na het rupsenbezoek was het helmkruid volledig kaalgevreten en moest de plant opnieuw beginnen. "De plant is weer sterker geworden, er zijn nieuwe bladeren aangekomen en hij is opnieuw gaan bloeien. Ik kan er dus een tweede keer van genieten. Nu komen er wespen op af om de nectar te drinken en er zitten akkerhommels op. Het is een win-win-win situatie", besluit Arends tevreden.

Afbeelding
De rups van de helmkruidvlinder is een stuk opvallender dan de vlinder (Rechten: RTV Drenthe)

Lees ook:

Contact
opnemen