Haviken op het Drentse zand

Vrijdag 16 Juni 2023
  • Willem van Manen doet onderzoek naar haviken in Drenthe (Rechten: RTV Drenthe)

Vogelonderzoek Willem van Manen doet al tientallen jaren onderzoek naar haviken. De havik is een van de roofvogels die in onze provincie broeden, waaronder ook de buizerd, de wespendief, de toren- en boomvalk en de bruine kiekendief.

In de ROEG! Hoek in de bibliotheek in Zuidlaren geeft Van Manen komende donderdag een lezing waarin hij vertelt over het schommelende succes van de havik.

Monitoren

In een deel van de provincie Drenthe houdt Van Manen de havikstand in de gaten. "Dat valt niet mee want de dichtheid is niet altijd hoog. Je moet dus zo'n hele boswachterij afstruinen om een paar nesten te vinden."

Haviken maken een nest hoog in de kroon van een naaldboom. In het voorjaar maken de vogels veel kabaal rondom de nesten. "Als je het geluid goed kent en je hebt een beetje geluk, dan hoor je ze roepen en kun je zo het nest vinden. Een ander teken is de karakteristieke witte poep. En dit nest zit in een lariks, een naaldboom die in de winter kaal is. Dit nest was dus vrij makkelijk te vinden."

Achteruitgang

In de jaren zeventig en tachtig had het Van Manen wellicht minder moeite gekost een nest te vinden. De havikstand was toen drie keer zo groot als tegenwoordig. "In de loop van de jaren tachtig zagen we dat het gewicht van de jongen aan het afnemen was. Ongeveer vijf jaar later begon de havikstand te dalen. Dat had te maken met een afnemend voedselaanbod. Als prooien schaars worden, wordt het lastiger voor een havik om voldoende eten bij elkaar te sprokkelen. Vroeger leefde de havik van postduiven, konijnen, fazanten, weidevogels, kraaien en meeuwen, het kon maar niet op. Daardoor kon de havikstand erg hoog worden."

(de tekst gaat verder onder de video)

Evenwicht

Door verschillende oorzaken is het aantal prooidieren afgenomen. "Er worden lang niet meer zoveel postduiven gehouden in het noorden van het land als destijds. Fazanten worden niet meer uitgezet door jagers, dat mag niet meer. En weidevogels, dat weten we allemaal, daar liggen andere oorzaken aan ten grondslag. Nu broedt hier nog maar dertig procent van het aantal haviken dat destijds in de Boswachterij Ruinen broedde. Maar de jongen zijn in een perfecte conditie en ze zijn weer zwaarder geworden. Je zou kunnen zeggen dat er nu meer evenwicht in de populatie zit dan in de jaren negentig toen de aantallen zo hoog waren."

Lezing

De lezing in de ROEG! Hoek is een uitgelezen moment om alles te weten te komen over de havik in Drenthe. Van Manen put uit veertig jaar onderzoek naar deze imposante roofvogels. Deelname is gratis maar aanmelden vooraf is wel nodig. Bezoek voor meer informatie de website van de bibliotheek in Zuidlaren.

Afbeelding
De jongen vliegen vooral in juni uit (Rechten: RTV Drenthe)

Lees ook:

Contact
opnemen