Soort van de Maand: de bij

Woensdag 07 Maart 2018
  • De honingbij is een belangrijke bestuiver (foto: Freenatureimages/Ab Baas)

Het is alweer maart en daarom de hoogste tijd om de nieuwe soort van de maand bekend te maken. De soort van deze maand is de bij.

Als het over bijen gaat, denkt iedereen meteen aan de honingbij. De honingbij wordt door imkers gehouden in een bijenkast. Maar hij komt niet voor in de Drentse en Nederlandse natuur en is daarom niet 'wild' te noemen.

We hebben wel wilde bijen in ons land, zo'n 350 verschillende soorten. De grijze zandbij die in de afgelopen uitzending van ROEG! te zien was, is er een van. En de hommel hoort ook bij de wilde bijen.

Bestuiving
De honingbij, wilde bijen en hommels zijn belangrijke bestuivers: 80 procent van de wilde planten is van hen afhankelijk en ook veel van onze voedselgewassen hebben bestuivers nodig. Fruit zoals appels, kersen en aardbeien, maar ook groenten zoals de courgette en de tomaat, kunnen niet zonder.

Nest
Net zoals honingbijen leven hommels in een kolonie. Vanaf eind maart bouwen hommels een nest, onder de grond en soms ook in schuren of in een spouwmuur. Het nest wordt maar één keer gebruikt. Na de zomer is het nest verlaten. 

Alle andere wilde bijen leven alleen. De vrouwtjes zoeken een geschikte plek om de eitjes te leggen. Dit kan in wegbermen en bossen, maar ook in onze achtertuin. De meeste bijen nestelen in de grond. Ze leven van de nectar en het stuifmeel van bloemen. Daarom is het belangrijk dat er genoeg bloemen in de buurt zijn. 

Afname
De laatste jaren is er steeds minder bloemrijke natuur in onze provincie. Daardoor loopt het aantal wilde bijen sterk terug. Je kunt de bij helpen door bloeiende planten in je tuin te planten en te zorgen voor beschutting en plekjes waar ze hun nest kunnen maken.

IVN doe-tip: Vliegende koninginnen
Elke week geeft het IVN de kleine natuurliefhebber een doe-tip. Deze week de eerste tip over de bij.

Al vroeg in het voorjaar kun je hommels zien vliegen. Hommels zijn wilde bijen met een dik behaarde jas. De hommels die je in het vroege voorjaar ziet, zijn altijd koninginnen. Zij hebben op een beschut plekje overwinterd. Als de koningin wakker wordt, heeft ze honger en gaat ze snel op zoek naar nectar. 

Nectar is een soort suikerwater dat bloemen maken om insecten te lokken. Naast nectar eet de koningin ook stuifmeel. Dit geeft haar veel energie om eitjes te kunnen leggen. Zodra haar buik vol en rond is, gaat ze op zoek naar een mooie plek voor een nestje.

De koningin blijft vanaf nu in het nestje om eitjes te leggen. De hommels die je buiten ziet vliegen, zijn werksters. Dit zijn vrouwtjes die geen eitjes kunnen leggen.

Ga op zoek naar een plekje met veel bloemen. Zie je een hommel vliegen? Misschien kun je haar wel vangen met een loeppotje. Wel voorzichtig hé, het is tenslotte een koningin!

Probeer ook eens een hommel te vangen met een stuifmeelklompje aan de poten. Hoeveel verschillende kleuren stuifmeel heeft de hommel aan haar pootjes? Waardoor denk je dat het stuifmeel verschillende kleuren heeft? En heeft de hommel ook een kroontje op zoals een echte koningin?

Soort van de maand
Heel Drenthe Zoemt zet het Drentse platteland in het zonnetje. Zo wordt elke maand een plant of diersoort die hier voorkomt in het zonnetje gezet. Ook ROEG! besteedt aandacht aan de soort van de maand.

De campagne is een samenwerking tussen verschillende natuurorganisaties, waaronder het IVN, Landschapsbeheer Drenthe en de Natuur en Milieufederatie.

Contact
opnemen