Hoe herken je een Aziatische hoornaar? ‘Is het rood, maak het niet dood’

Dinsdag 16 April 2024
  • Een opgezette Aziatische hoornaar (Rechten: ANP)

De Aziatische hoornaar wint aan terrein en heeft ook zijn vleugels in Drenthe uitgeslagen. Imkers vrezen de gevolgen voor hun bijenvolk. Een venijnige steek van de exoot is sowieso geen pretje. Wat kenmerkt de hoornaar en waar kan je de 'monsterwesp' aan herkennen?

"Hij grijpt ze gelijk in de vlucht, het is direct raak." Imker Willem Wobben staat bij zijn vijf kasten waar het binnen krioelt van de bijen. De zwerm van tienduizenden heeft numeriek de overhand, maar bij een confrontatie met een hoornaar weinig in te brengen.

"Als het één hoornaar zou zijn, is het niet zo erg. Maar het zijn er misschien wel tien of vijftien tegelijk. Dan is het foute boel hoor, voor onze bijen."

Hoornaar spreidt zijn vleugels

De exodus van de Aziatische hoornaar naar Nederland was al langer gaande. In 2004 kwam een eerste wesp aan in Frankrijk, waarna de populatie verder uitbreidde. Volgens de Nederlandse Bijenhoudersvereniging is in 2017 het eerste nest binnen de landsgrenzen gevonden. Dat gebeurde in het Zeeuwse Schouwen-Duiveland.

Ook Drenthe blijft niet buiten schot: in Uffelte, Hoogeveen en Geesbrug zijn er in korte tijd drie in de val gelokt. Het gevleugelde beestje heeft het gemunt op honingbijen, hommelsoorten en andere bestuivende insecten.

'Is het rood, maak het niet dood'

De Aziatische hoornaar staat op de zogenoemde Unielijst voor invasieve exoten. Binnen de Europese Unie is afgesproken de verspreiding zoveel mogelijk aan banden te leggen. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) verzoekt via waarneming.nl melding te maken na het zien van een Aziatische hoornaar en zijn nest.

Lees verder onder de foto

Afbeelding
Aziatische hoornaar gevangen op meerdere plekken in Drenthe (Rechten: Willem Wobben)

Hoe weet je dat het écht om een hoornaar van Aziatische stempel gaat? Belangrijke herkenningspunten zijn een zwart borststuk, gele poten en een duidelijk gele ring in het achterlijf. Ook kun je meer afleiden uit de twee 'antennes' aan de voorzijde van de wesp. Een zwarte kleur duidt op een Aziatische hoornaar.

Toch wordt de hoornaar van Aziatische signatuur nog wel verward met de Europese hoornaar. Die is te herkennen aan een roodbruin borststuk, poten en antennes. De stelregel is daarom: is het rood, maak het niet dood. Ook is de Europese hoornaar wat groter dan zijn Aziatische soortgenoot.

Lees verder onder de foto

Afbeelding
De Europese hoornaar met de gele, zwarte en roestrode kleur (Rechten: Krzysztof Niewolny via Pixabay)

Denk je 'beet' te hebben? De Aziatische hoornaar kun je vangen met een geïmproviseerde val. Koninginnen van een nest vliegen uit in het voor- en najaar.

De Bijenhoudersvereniging heeft een instructie om met een zogeheten wiekpot de hoornaars in de val te lokken. Dat kan door een potje te vullen met een lokstof of zoet mengsel (witte wijn, suiker blond- of tripel bier) met daaruit een lont, gemaakt van een vaatdoek of dweil.

Lees verder onder de foto

Afbeelding
De 'hoornaarsval' van Wobben (Rechten: RTV Drenthe)

Imker Wobben heeft zijn eigen lokaas hangen, waar inmiddels vier hoornaars mee zijn verlekkerd. "Er zit een soort zoetstof in. Hij komt erin, maar kan er niet meer uit."

Met de valstrik hoopt Wobben zijn bijen te sparen van de vraatzuchtige hoornaar. Hij móét iets, voelt hij. "We moeten als imkers wat doen. Doen we niks, dan ziek ik het heel moeilijk worden voor onze bijen."

Lees ook:

Contact
opnemen