Boswachter Pauline Arends mist het geluid van de veldleeuwerik. In haar jeugd hoorde ze deze vogel heel vaak, nu moet ze 'm opzoeken: het aantal veldleeuweriken is enorm gedaald.

Mannetjes van deze vogelsoort laten zich al vliegend horen om indruk te maken op vrouwtjes. Zo'n serenade kan lang duren: het record ligt op 56 minuten. Maar tegenwoordig moet je goed je best doen om een concert van de veldleeuwerik bij te wonen. Sinds 1960 is het aantal veldleeuweriken met 95 procent gedaald. Waar het aantal broedparen tussen 1973 en 1977 op zo'n 500.000 tot 750.000 werd geschat, huisvesten we nu nog maar 34.000 tot 44.000 koppeltjes. Drenthe heeft - vergeleken met de rest van het land - een relatief hoge dichtheid aan veldleeuweriken.

Nest op de grond

De daling komt voornamelijk door de intensivering van de landbouw. Veldleeuweriken maken nestjes op graslanden. Er zijn weinig weilanden over waar de jongen genoeg tijd hebben om op te groeien - het duurt namelijk 45 dagen voordat ze kunnen uitvliegen. "De maaiperiode zit veel te dicht op elkaar tegenwoordig", stelt de boswachter. "Dus die nestjes worden eruit gemaaid. Ik moet nu echt gaan zoeken naar veldleeuweriken."

Uiterlijk

Het meest markante aan de verschijning van de veldleeuwerik is zijn kuifje, al hebben niet alle vogels er een. Verder heeft hij een kort snaveltje en een bruin verenkleed. Zijn borst is geel en zijn buik wit. Ook de vleugelranden en de staartzijden zijn wit, wat goed te zien is wanneer het vogeltje in de lucht hangt. Met 16 tot 18 centimeter is de leeuwerik klein van formaat.

Broedtijd

Richting het einde van de maand maart beginnen veldleeuweriken te broeden. Ze leggen zo'n twee tot drie keer per jaar eieren. Elk nest telt zo'n twee tot vijf stuks. De moeder moet twee weken geduldig op haar eieren zitten voordat ze uitkomen en gaat daarna een drukke periode tegemoet, waarin ze haar kuikens moet voeren. Het mannetje helpt hierbij.

Lees ook:

• In deze ROEG! meer vogels die broeden op de grond