Het is een drukke tijd voor de heikikker. Hun paartijd duurt maar een paar dagen en dan moet het gebeuren. Om voort te planten zoeken de heikikkers massaal het water op, maar de rest van het jaar leeft deze soort op droge heidevelden. Ook op het Dwingelderveld.

De heikikker begint als een van de eerste kikkers aan de voortplanting. Soms al in februari. Dit doen ze in ondiep water dichtbij de oever. De paartijd duurt meestal maar een dag of tien. "Dat is vergeleken met andere kikkers superkort", vertelt Johan Scheeres. Hij doet tellingen en onderzoek naar amfibieën voor kennisinstituut RAVON. "De mannetjes gaan als eerste het water in en wachten tot de vrouwtjes langskomen."

Blauwe kleur

Dit is ook de periode dat de mannetjes blauw kunnen kleuren. "Als er veel mannetjes in de buurt zijn worden ze nog blauwer", vertelt boswachter Tineke Bouwmeester van Natuurmonumenten. "Zo laten ze weten aan andere mannetjes: 'Ik ben hier'. En ze verleiden de vrouwtjes." De blauwe kleur komt door de hormonen die opspelen, legt Scheeres uit. Of de kleur echt een functie heeft weet hij niet zeker: "Soms lijken de mannetjes een beetje kleurenblind en bespringen ze per ongeluk een ander mannetje."

Het paren gebeurt vooral bij vennetjes die uit regenwater bestaan. De heikikker heeft voorkeur voor zuurder water waar weinig voedsel te vinden is. Hierdoor zijn er minder vissen in de buurt die de eitjes kunnen opeten. Nadat het vrouwtje de eitjes gelegd heeft, gaat ze snel terug aan land. De mannetjes blijven nog even in het water voor het geval een nieuw vrouwtje langskomt.

'Hoog en droog'

De rest van het jaar vind je weinig heikikkers bij het water. "Amfibieën hebben het water alleen nodig om voort te planten", legt Scheeres uit. "Je zou het misschien niet verwachten, maar midden op het veld waar het hoog een droog is kom je heikikkers tegen. Ze eten eigenlijk elk beestje dat in hun bek past, maar je vraagt je toch af hoeveel eten ze kunnen vinden op de hei."

De heikikker is een beschermde soort en staat op de Rode Lijst als 'thans niet bedreigd'. Maar volgens Scheeres gaat het met de heikikker achteruit. Net als de andere amfibieën in Nederland. RAVON ziet versnippering aan leefgebied, klimaatverandering en intensieve landbouw als waarschijnlijke oorzaken.