Even naar buiten: vlinders tellen met Judith Bouma

Woensdag 28 Augustus 2019
  • Judith Bouma midden in de natuur (Foto: Evert van de Worp)
  • Bouma fotografeert o.a. vlinders in het Fochteloërveen, zoals deze geelschouderspanner (Foto: Judith Bouma)
  • Een horizon zonder obstakels (Foto: Judith Bouma)

Hoe beleef jij de Drentse natuur? ROEG! vraagt het aan Judith Bouma. Ze woont in Friesland, maar haar favoriete plekken ligt in het Drentse deel van het Fochteloërveen. In dit natuurgebied monitort ze een zeer zeldzame veenvlinder: het veenhooibeestje.

"Deze plekken geven me een ongekende rust. Stil, écht stil, met een horizon zonder obstakels te midden van al dat moois wat deze plekken kunnen bieden."

Hoe zien die favoriete plekken eruit?
"Mijn favoriete plek ligt vlakbij de plaats waar ik in 2003 mijn eerste veenhooibeestje aantrof. Het plekje ligt nét in Drenthe met een schitterende veenput langs een kade en veel typische hoogveensoorten. Hier kan ik eindeloos verdwalen in het genieten! En laat daar nou ook vaak mijn passie rondvliegen: libellen."

"Nog een erg belangrijke plaats voor mij ligt aan de rand van het veengebied bij de petgaten, waar jaren geleden het LIFE-project van de EU plaatsvond. Ik heb die jaren van de veranderingen, omvormen naar natuur en herstelmaatregelen, fotografisch bijgehouden. Nog steeds kom ik er graag. Onder andere enkele heidesoorten ontwikkelen zich in een razend tempo, de kraanvogels vinden er hun plekje naast veel andere soorten."

Waarom monitor je?
"Sinds 2003 loop ik een grote monitoringroute door het centrale hoogveengebied voor een zeer zeldzame veenvlinder: het veenhooibeestje. Voor de beheerder belangrijk om te weten of er veranderingen in de waterstanden kunnen plaatsvinden. Deze veenhooibeestjes hebben in de winter onvolgroeide rupsen in de pollen zitten van de waardplant: het eenarig wollegras. Delen in het veen zijn verdeeld in compartimenten waar de waterstand enigszins te regulieren is. Mocht de beheerder geen onderzoek doen en het water stijgt, dan zou dat het einde van de rupsen betekenen."

"Momenteel is het vooral goed te weten of de veenhooibeestjes toe- of afnemen. Daar kan ik een goed beeld van doorgeven aan de Vlinderstichting en de beheerder. Tijdens mijn ronde die ik veelvuldig loop, ook buiten het vliegseizoen, neem ik de waarnemingen ook mee van de andere dagvlinders, rupsen, libellen en reptielen. Deze komen allemaal in de landelijke databank."

Let je ook op de nachtvlinders? 
"De rupsen die ik tel, daar zitten echt juweeltjes bij! Het zijn meestal rupsen van de overdag onzichtbare nachtvlinders. Onlangs heb ik 'genachtvlinderd'. Steeds opnieuw levert dat de meest unieke en mooie waarnemingen op."

"Van dagvlinders hebben we een dikke vijftig soorten in Nederland. Nachtvlinders daarentegen, meer dan tweeduizend! Als ik ga tellen en het weer is goed, dan zet ik thuis een laken met lamp. Dat heb ik dit jaar wel vaker gedaan. Ben beginnend, maar heb al leuke zeldzame nachtvlinders gezien. Het werkt als een soort virus, je raakt besmet, raakt het niet kwijt en is bovendien verslavend."

"Enkele jaren geleden hebben we met leden van de Vlinderwerkgroep Friesland tegen het veen aan, aan de Drentse kant, nachtvlinders gemonitord. In twee avonden 307 soorten - dus niet het aantal vlinders, maar alleen al aan soorten. Echt enorm veel en ook zeer, zeer zeldzame! Het zijn geen saaie motten, het zijn vaak prachtig getekende en ook vaak schitterend gekleurde vlinders! De grootste is zelfs twaalf centimeter."

En je fotografeert ook?
"Naast mijn monitoring, heb ik door het fotograferen om te determineren vele foto's. Hiermee heb ik een website gemaakt met veel informatie, omdat destijds er nog niets over te vinden was. De site ben ik compleet aan het vernieuwen. Zie: www.fochtelooerveen.info."

Kijk mee: ROEG! wandelde met boswachter Marjan Dunning door het Fochteloërveen

Even naar buiten met... is een serie interviews van ROEG! Waarom ga jij even naar buiten? We zijn nog op zoek naar mooie verhalen, laat het weten via roeg@rtvdrenthe.nl.

Contact
opnemen