-
De geelgors: een van de boerenlandvogels. In grote delen van Nederland is deze vogel verdwenen, in Drenthe neemt de populatie juist toe. (Rechten: Saxifraga/Hans Dekker)
Het aantal akker- en weidevogels, ook wel boerenlandvogels genoemd, gaat snel achteruit. Vogels van het open boerenland, zoals de grutto en de patrijs, zijn sinds 1990 landelijk met bijna zeventig procent afgenomen. Ook in Drenthe is een neergaande trend. Het nieuwe uitvoeringsplan 'Drentse Boerenlandvogels 2021-2025' moet dit een halt toeroepen.
In Drenthe wordt intensief samengewerkt om de boerenlandvogels zo goed mogelijk te beschermen. Boeren, vrijwilligers en een aantal organisaties (Landschapsbeheer Drenthe, Agrarische Natuur Drenthe, boeren, terreinbeherende natuurorganisaties, onderzoeksorganisaties en faunabeheereenheden) zetten zich hiervoor in.
Samen zorgen ze op diverse plekken in Drenthe voor een veilige leefomgeving van de vogels via aangepaste beheermaatregelen. Denk daarbij aan het uitstellen van het maaien en de aanleg van plasdrasplekken; een nat stuk waar vogels onder meer voedsel en rust vinden. Ook worden er kruidenrijke stroken gemaakt, die insecten trekken en bovendien beschutting bieden voor jonge vogels tegen roofdieren.
Structurele aanpak
Met het nieuwe plan wordt deze samenwerking extra kracht bijgezet. Er komt geld beschikbaar voor een structurele aanpak, die er mede voor moet zorgen dat boerenlandvogels in Drenthe succesvol kunnen broeden. Die structurele aanpak is belangrijk, want, zo staat in het plan: 'incidentele en goedbedoelde maatregelen en bescherming in een omgeving die niet structureel beschermend is, zetten nauwelijks zoden aan de dijk.'
Bij het creëren van een veilige leefomgeving hoort ook de preventieve bescherming tegen roofdieren als de vos. Bijvoorbeeld door middel van het plaatsen van vossenrasters. Het gaat daarbij niet alleen om het beschermen van het nest met eieren, maar ook om de opgroeiende kuikens die de eerste stappen buiten het nest doen. Gedeputeerde Henk Jumelet gaf daarover gisteren in de Provinciale Staten de urgentie aan: "Er kan geen seizoen worden gemist. Wat ons betreft gaan we er zo snel mogelijk mee aan de slag."
Plannen in de maak
Daarbij is een essentiële rol weggelegd voor vrijwilligers. Circa driehonderd vrijwilligers helpen mee om de teloorgang van de boerenlandvogels te voorkomen. Om te volgen of alle inzet en maatregelen voldoende succes hebben is een goede monitoring en verzameling van gegevens van belang. Daarvoor wordt een monitoringsplan opgesteld.
Over de oorzaken van de terugval van de boerenlandvogels en het aandeel ervan door predatie (het jagen op en opeten van dieren door andere dieren) lopen de meningen uiteen. Ook over maatregelen voor het bestrijden van predatoren staan de neuzen niet dezelfde kant op. Daarom komt er een predatieprotocol. De samenwerkende partijen in het gebied kunnen op basis hiervan aan de slag. In dat protocol wordt een totaaloverzicht gepresenteerd van maatregelen, voorwaarden en benodigde stappen.