Begin augustus meldden wij dat schippers van plezierboten klagen over de grote hoeveelheid eendenkroos in het water van de vaarwegen rondom Assen. Naar aanleiding hiervan werd de vraag ingestuurd: Wat is eendenkroos eigenlijk, en heeft het ook een praktisch nut?

Zoek het uit! nam de sprong in het diepe en dook in de wondere wereld van het kroos.

De officiële naam van eendenkroos is Lemna. Ook wordt het kroos wel waterlinzen genoemd. Het is het kleinste bloeiende plantje op aarde, maar vermeerdert zich razendsnel. Tot grote ergernis van de schippers, want al die miniplantjes kunnen bij bepaalde bootsoorten voor problemen zorgen, doordat het waterfilter van de motor volloopt.

Er zijn ook voordelen

Maar wat blijkt, het is niet alleen narigheid wat de klok slaat wat betreft het eendenkroos! Het zou zo maar eens een bijzonder nuttig plantje kunnen zijn. Bij de Universiteit van Wageningen (WUR) wordt onderzoek gedaan naar hoe kroos zo goed mogelijk ingezet kan worden.

Lemna blijkt een bijzonder eiwitrijk plantje te zijn, en dat is precies wat de wereld nodig heeft, denkt onderzoekster Ingrid van der Meer: "Dit voelt goed, omdat het binnen afzienbare tijd een oplossing kan bieden."

Beter dan soja

Ze rekent het voor: "Om één kilo vlees te produceren is gemiddeld 3 kilo plantaardig voer nodig. We zien dat er een tekort gaat komen aan voldoende plantaardig eiwit als we op deze manier doorgaan met consumeren. We moeten ons dieet ook meer baseren op plantaardige bronnen dan dierlijke bronnen."

In de zoektocht naar die plantaardige eiwitbronnen stuitte Van der Meer op eendenkroos. "Als nieuw eiwitgewas biedt het goede kansen," zegt ze op de website van de WUR. "Het gebruikt geen agrarisch land, het kan in bassins in een kas groeien of zelfs via 'vertical farming', het groeit razendsnel en bevat heel veel eiwit. Met één hectare eendenkroos wordt net zoveel eiwit geproduceerd als met tien hectare soja."

Nog niet toegestaan

In Wageningen zijn alle disciplines aanwezig om het onderzoek naar het gebruik van eendenkroos als nieuw Europees eiwitgewas een flinke stap vooruit te helpen. Belangrijk aandachtspunt daarin is de vraag of eendenkroos geschikt is om te eten door mensen, de optimale teeltomstandigheden, het profiel van de eiwitten van de verschillende variëteiten en de manier van verwerking.

Het wordt nu nog gezien als 'Novel Food' en is nog niet toegelaten voor menselijke consumptie door de Europese voedsel autoriteit (EFSA). Ook met al het onderzoek dat nodig is voor zo'n toelating houdt Van der Meer zich bezig. Toch is het einde in zicht: "Ik verwacht dat we volgend jaar rond deze tijd de waterlinzen in de winkels zien liggen."

Ingrid van der Meer over 'waterlinzen'

"Het ziet er allemaal heel goed uit, vooral de oogstopbrengst", aldus Van der Meer. "Maar er zijn nog een heleboel stappen te maken. Teelt op industrieel water kan geschikt zijn, we weten inmiddels dat het bijdraagt aan waterzuivering. Maar dan wordt het natuurlijk niet ingezet voor menselijke consumptie."

Kroos wordt ook ingezet als diervoeding, en dan niet alleen voor eenden. In een ander project van de WUR wordt er samengewerkt met boeren in Indonesië. Met een ingenieuze manier om eendenkroos te kweken op gefermenteerde mest. Zo wordt de mest van de dieren hergebruikt, en kweken de boeren hun eigen diervoeder: "Het vee vindt het eendenkroos erg lekker. Volgens diverse boeren produceren hun koeien 1,5 liter meer melk per dag! En vanwege het caroteen in eendenkroos leggen eenden en kippen eieren met oranjegekleurde eigeel. Die eieren zijn populair bij de consumenten op lokale markten", zo is te lezen in een samenvatting van het project.

Zoek het uit!

Ook zo'n trek gekregen? Of roept het juist meer of andere vragen op? Stuur je vraag in! Dat kan hier onder:

Door: Greetje Schouten