De natuur in 2019: deze dieren hadden een zwaar jaar

Zondag 29 December 2019
  • Het gaat slecht met de veenbesparelmoervlinder (foto: Saxifraga - Hans Bosma)
  • Het gaat slecht met de veenbesparelmoervlinder (foto: Saxifraga - Hans Bosma)
  • Kraanvogels hebben een zwaar broedseizoen achter de rug (foto: Saxifraga - Mark Zekhuis)

Er is een hoop gebeurd in de Drentse natuur in 2019. ROEG! blikt terug op het natuurnieuws. Voor onder andere deze dieren was het een zwaar jaar.

Vooral vlinders hadden het moeilijk. Daarnaast hadden de kraanvogels een slecht broedseizoen en overleden er kikkers bij het Boomkroonpad door het ranavirus.

Argusvlinder en veenbesparelmoervlinder zijn zeldzaamheid

De argusvlinder lijkt in Drenthe niet meer voor te komen. De soort was zo'n vijftien jaar geleden nog heel gewoon in onze provincie. De precieze oorzaak van het verdwijnen van de vlinder is niet bekend. Argusvlinders houden van voedselrijke bermen en die zijn er genoeg in Drenthe. De soort is overigens niet alleen uit Drenthe verdwenen, ook op veel andere plekken in ons land is hij heel zeldzaam geworden.

Geen argusvlinder meer in Drenthe

Het gaat ook slecht met de veenbesparelmoervlinder. Ooit was het een tamelijk algemene vlinder, maar de laatste paar jaar is hij hard achteruitgegaan. Dit jaar zijn er nog maar vijfendertig geteld. En dat op maar vier verschillende plekken. De vlinder komt in ons land alleen in Drenthe voor.

De veenbesparelmoervlinder heeft hoogveentjes nodig met een speciaal soort veenmos, het bultvormend veenmos. En die bulten mogen niet al te veel begroeid zijn met gras of met heide, want er moeten kale, warme plekjes zijn op het veen. In ons land groeien veentjes snel dicht en dan worden ze ongeschikt voor de vlinders.

In oktober werd bekend dat Staatsbosbeheer maatregelen gaat nemen om de veenbesparelmoervlinder in natuurgebied Hart van Drenthe te behouden. Het gaat om acties die verdroging van de veentjes tegen moeten gaan. Het bos rondom de veentjes krijgt meer ruimte om te groeien. Die bomen vangen veel stikstof op en Staatsbosbeheer hoopt zo te voorkomen dat de veentjes dichtgroeien.

Dode kikkers en slecht broedseizoen voor kraanvogels

Bijna alle broedpogingen van de kraanvogels afgelopen zomer zijn mislukt. De belangrijkste oorzaak is de droogte. Kraanvogels maken nesten in natte gebieden. Door de droogte was het waterpeil zo laag dat veel nesten droogvielen. Vossen en andere roofdieren konden makkelijk bij de nesten komen en eieren of jonge vogels meenemen. Daarnaast zorgde de hoge temperatuur in juli ervoor dat het voedselaanbod mager was. Ook 2018 was een moeilijk jaar voor de kraanvogel, maar volgens boswachter Widmar van der Meer hoeven we ons niet direct zorgen te maken. "Het is geen goed nieuws, maar het is ook niet desastreus. Deze vogelsoort zit sowieso in de lift."

Afbeelding
Kraanvogels hebben een zwaar broedseizoen achter de rug (foto: Saxifraga - Mark Zekhuis)

Bij het Boomkroonpad en in Ees overleden deze zomer honderden kikkers door het ranavirus. De ziekte is ongevaarlijk voor mensen, maar kikkers, salamanders, padden en andere amfibieën kunnen er dood aan gaan. In 2010 brak het ranavirus al eens uit op het Dwingelderveld en in 2016 was het, volgens het Dutch Wildlife Health Center, uitgegroeid tot een epidemie. In besmette poelen stierf 90 procent van de kikkerpopulatie.

Tragedie op het Fochteloërveen en egels hebben het zwaar

In september werden er maar liefst veertig ringslangen doodgereden op de weg die door het Fochteloërveen loopt. "De slangen vinden het mooie weer lekker, ze zoeken de warmte op en gaan dan op het asfalt liggen. Dat is lekker warm, het zand is nog koud", vertelt boswachter Marjan Dunning van Natuurmonumenten.

De egel heeft het moeilijk. Door de warme en droge zomer waren veel egels ondervoed en uitgedroogd. Ook de robotmaaiers waren een groot gevaar voor het diertje. Daarnaast vormen verstening en omheining van tuinen een bedreiging. "Een open stukje van een paar centimeter hoog en tien tot twaalf centimeter lang is meer dan genoeg om de egel toegang te geven tot je tuin", vertelt Linda de Jong van opvang 't Egelhuus in Hollandscheveld. De Jong adviseert ook om robotmaaiers 's nachts uit te zetten, want dan zijn egels actief. "Voor een egel is het bijna een slachthuis op wielen."

Gelukkig gaat het met een aantal dieren ook goed in Drenthe. De bever voelt zich hier thuis en ook zijn er steeds meer grote zilverreigers. Daarnaast waren er het afgelopen jaar een hoop nieuwkomers en andere opvallende verschijningen.

Contact
opnemen