Het is nu weer rustig op heideterrein Vijftig Bunder in het Noordlaarderbos, maar dat was de afgelopen tijd wel anders. Er is veel werk verzet, er is geplagd en gegraven. Bij het herstellen van een poel is een bijzondere vondst gedaan.

Vijftig Bunder is een bekend archeologisch gebied met grafheuvels, karrensporen uit de middeleeuwen en sporen uit verschillende oorlogen. Er moest dan ook voorzichtig worden gewerkt. "Je weet dat hier zich veel heeft afgespeeld. Elke hap grond die hier wordt verschoven bekijkt archeoloog Ko Lenting op archeologische vondsten", zegt boswachter Bart Zwiers van Natuurmonumenten. Toen de graafmachine een grote steen aantikte, werd die er voorzichtig uitgehaald. Het blijkt een maalsteen van vierduizend jaar oud.

Een offer

Lenting: "In de poel is de maalsteen gevonden en ongeveer dertig meter er vandaan is de loper of wrijfsteen aangetroffen. Door die wrijfsteen over de maalsteen te schuiven, werden graankorrels fijngemalen." Een complete set dus. Opmerkelijk is dat het nooit gebruikt is.

Dit soort maalstenen wordt zelden gevonden. Waarschijnlijk is de steen niet bij toeval in de poel terechtgekomen. "Het is een waardevol bezit van een stam of persoon, dat doe je niet zomaar weg. Dat deze in een poel gevonden is, dat is vrij uniek, dus je moet denken aan een offer", aldus de archeoloog.

Waardevol

Boswachter Zwiers is verheugd over de vondst. "Als je daar wandelt, en je weet van zo'n vondst, dan begint de omgeving extra te leven voor je. Dat maakt het zo waardevol voor een natuurgebied." Misschien ligt er nog wel meer in de bodem, maar de graafwerkzaamheden zijn inmiddels afgerond.

"We zijn geen schatgravers maar boswachters. Het werk dat we daar gedaan hebben is om de heide te herstellen. En dan is dit een fantastische bijvangst", aldus Zwiers.