Zo doet een dagpauwoog zich groter voor dan hij is

Donderdag 11 Augustus 2022
  • De dagpauwoog lijkt vier grote ogen op zijn vleugels te hebben (Rechten: Wikimedia Commons)

De dagpauwoog zie je nu overal vliegen, de vlinder staat al jaren in de Drentse top drie van de tuinvlindertelling en is zeer algemeen. Deze dagvlinder maakt gebruik van een mechanisme dat veel voorkomt in het dierenrijk en mimicry genoemd wordt: de vlinder vermomt zich als iets anders om mogelijke predatoren af te schrikken.

Als de vlinder op een plant zit en de vleugels openklapt is het voor een vijand ineens alsof twee paar ogen het dier aankijken. De bedoeling is dat dit afschrikt en dat de dagpauwoog de dans ontspringt. Het is een veelgebruikt mechanisme in het dierenrijk om vijanden op afstand te houden, of om dingen gedaan te krijgen. Het komt het meeste voor bij insecten.

Gevaar

In het geval van mimicry of nabootsing bootst een soort een bepaalde eigenschap van een andere soort na. Zo maken verschillende insecten gebruik van de waarschuwing die uitgaat van de zwarte en gele strepen van bijen en wespen. Zweefvliegen waaronder bijvliegen en fopwespen hebben ook felle kleuren en lichaamsbeharing zoals de stekende insecten. Hierdoor zal een aanvaller zich twee keer bedenken omdat hij verwacht met een bij of wesp van doen te hebben.

Onschuldig

Andersom kan een roofdier of plant zich onschuldig voordoen om zo een prooidier te lokken. Een voorbeeld is de zonnedauw, een vleesetende plant die insecten lokt met glinsterende druppels die op dauw lijken maar in werkelijkheid uit een kleverige substantie bestaan waaraan een vlieg of libelle zich niet kan ontworstelen. Een niet-Drents voorbeeld is de lentevuurspin die op een lieveheersbeestje lijkt en zich zo onschuldiger voordoet dan het is.

Geur

De rupsen van het gentiaanblauwtje maken gebruik van mimicry om knoopmieren om de tuin te leiden. Zo krijgen ze gedaan dat de mieren de rupsen meenemen naar hun nest en hen daar volledig verzorgen. De rupsen scheiden namelijk een stof af die precies zo ruikt als de mierenlarven. Wanneer het tijd is voor de rups om te verpoppen en een vlinder te worden, gaat de truc niet langer op. De vlinder moet vliegensvlug het mierennest verlaten om niet aangevallen te worden.

Lees ook:

Contact
opnemen