Kletsnat en kurkdroog: extremen op het Dwingelderveld in toom

Maandag 09 Augustus 2021
  • Het Dwingelderveld houdt de grote hoeveelheid regen zo lang mogelijk vast. (Rechten: RTV Drenthe/Hjalmar Guit)

Het klimaatpanel van de Verenigde Naties (IPCC) presenteerde vandaag een alarmerend klimaatrapport. Als drastische maatregelen uitblijven, dan gaat de opwarming van de aarde grote gevolgen hebben. Extreme weersomstandigheden vormen dan steeds meer een gevaar voor de mens. Nu al hebben we te maken met heftig weer. Het Dwingelderveld is in Drenthe één van de gebieden die is ingericht om extreem weer op te vangen.

Voor het rapport hebben wetenschappers duizenden internationale klimaatonderzoeken geanalyseerd. Klimaatexpert Van den Hurk, die meeschreef aan het rapport, zegt dat Nederland zich weerbaar moet maken tegen de stijging van de zeespiegel en toenemende weersextremen. Hij laat weten dat ons land te maken krijgt met meer overstromingen, extremer weer, een zeespiegel die blijft stijgen en watertekorten.

Natte heide

In de afgelopen zomers hebben we al uitersten gezien in de Drentse natuur. Drie zomers achter elkaar was het ontzettend droog, maar deze zomer valt er juist heel veel neerslag. Zo is het op het Dwingelderveld opvallend nat, terwijl er in de afgelopen zomers juist zorgen waren over de verdroging van het landschap.

Op het Dwingelderveld is tussen 2013 en 2016 een stuk landbouwgrond van 250 hectare veranderd in natuur. Sloten werden dichtgegooid, natte heide kon zich ontwikkelen en het natuurlijke watersysteem kon zich herstellen. Daardoor kan het gebied nu veel meer water opvangen en heeft de natuur in droge periodes een buffer om op te teren.

Droge voeten

Hans Dekker, beleidsmedewerker natuur van de provincie Drenthe, laat weten dat de bedoeling is om zoveel mogelijk water in het natuurgebied vast te houden. En dat kan nu ook. "Zo'n vijftien jaar geleden geleden hebben we een vooruitziende blik gehad, want toen was er al sprake van behoorlijke regelmatige neerslag. We hebben toen het natuurherstel gecombineerd met waterberging. Het water dat hier en in de omgeving valt, wordt trapsgewijs afgevoerd, zodat men stroomafwaarts - in Meppel bijvoorbeeld - geen natte voeten krijgt. En dat is gelukt: er is hier een prachtig natuurgebied ontstaan."

Of dit een voorbeeld is voor andere delen in Nederland? "Een groot voordeel in Drenthe is dat we relatief weinig inwoners en relatief veel natuur hebben", benadrukt hij. "De schaal waarop wij maatregelen kunnen nemen is niet te vergelijken met andere provincies. In De Onlanden bijvoorbeeld, waar we water vasthouden combineren met natuurherstel, staan collega's uit andere provincies versteld van de schaal waarop we hier goede dingen doen. Niet alleen voor de natuur, maar ook voor waterveiligheid."

Zoeken naar combinaties

"We proberen heel vaak te zoeken naar combinaties", gaat Dekker verder. "Natuurherstel in combinatie met maatregelen om het water langer vast te houden bijvoorbeeld. En als we dan ook water beschikbaar kunnen stellen voor landbouw om een droge periode te overbruggen, dan doen we met elkaar goede dingen."

Tijdens de presentatie van het rapport werd ook de verantwoordelijkheid van de burger genoemd. Dekker: "Je kunt voor de natuur al hele kleine dingen doen. Niet alles verstenen bijvoorbeeld. Want al het water dat in de tuin valt, moet ook afgevoerd worden. Als je meer groen in de tuin of woonomgeving hebt, dan kan het water daar direct de grond in. Dat verkleint het probleem al. En op termijn zullen we duurzamer moeten rijden en meer aan alternatieve energiebronnen gaan doen."

Het nieuwste rapport van IPCC is een basis voor het beleid van regeringen over de hele wereld. In het najaar is de mondiale politieke klimaattop in Glasgow.

Contact
opnemen