Honderden boeren in de buurt van natuurgebieden hebben onterecht toestemming gekregen om uit te breiden. Hierdoor heeft de natuur volgens deskundigen extra schade opgelopen.

Dat schrijft NRC. De veestapel mocht wettelijk alleen groeien als de stikstofuitstoot gelijk bleef of verminderde, maar volgens de krant voldeed de apparatuur die daarin moest voorzien niet aan de voorwaarden en creëerde een rekenmodel 'schijnzekerheid'.

De krant somt op dat technische middelen die tot minder uitstoot moesten leiden hun beloftes niet waar konden maken. Een veelgebruikte 'luchtwasser' die de lucht zuivert bleek de ammoniakuitstoot met slechts 59 procent terug te brengen, niet de beloofde 85 procent. Ook het scheiden van urine en poep had een lager rendement.

Daarnaast werkte het RIVM met een rekenmodel waarvan een adviescommissie vond dat het schijnzekerheid creëerde, omdat het niet geschikt was voor toetsing van individuele bedrijven.

'Afvangen gaat niet altijd goed'

Desalniettemin kregen honderden boeren een vergunning voor uitbreiding, bleek uit een rondgang van NRC. In Drenthe, Zeeland en Noord-Holland ging het de afgelopen 2,5 jaar in totaal om zo'n tien gevallen. Friesland, Limburg en Gelderland gaven ongeveer 350 keer toestemming

Hoewel niet bekend is welke bedrijven tot meer uitstoot hebben geleid, zeggen experts in de krant dat het zeker is dat het is gebeurd. "Meer dieren betekent simpelweg dat er meer stikstof geproduceerd wordt. Die kan je afvangen, maar dat gaat lang niet altijd goed", zegt hoogleraar Earth Surface Science Franciska de Vries.

'Rekenmodel wordt aangepast'

Het ministerie van Landbouw (LNV) erkent in NRC "dat er gevallen zijn" waar de stikstofuitstoot toeneemt. De omvang is niet bekend. Volgens LNV wordt het RIVM-rekenmodel aangepast zodra hier "aanleiding toe is door nieuwe wetenschappelijke inzichten". Er zijn volgens het ministerie recent verscheidene onderzoeken gestart om te kijken of de huidige kennis nog voldoet.